Persverklaring: Schijnheilig bedreigd met ontruiming, stelt anti-speculatiedeal voor.
Amsterdam, 21 juni 2011
Het Openbaar Ministerie en burgemeester Van der Laan zijn begonnen aan een derde poging gekraakt cultuurcentrum Schijnheilig aan Passeerdersgracht 23 in Amsterdam te ontruimen voor leegstand. Schijnheilig stelt als oplossing echter een overeenkomst voor die als precedent kan dienen als 'anti-speculatiedeal': geen anti-kraak, maar een vorm van tijdelijk gebruik die loopt tot het pand een nieuwe structurele bestemming krijgt. Hiermee wordt voorkomen dat tijdelijke gebruikers slechts fungeren als bewakers tot het pand meer marktwaarde krijgt. Het collectief nodigt de eigenaar (de Rijksgebouwendienst), de burgemeester, de stadsdeelvoorzitter, politici, pers en alle geïnteresseerden van harte uit de presentatie van de overeenkomst bij te wonen en mee te discussiëren op maandag 27 juni om 17:00.
Schijnheilig is op de ontruimingslijst gezet terwijl het collectief in onderhandeling was over een overeenkomst met de Rijksgebouwendienst (RGD). Schijnheilig heeft zich voortdurend welwillend opgesteld, zelfs toen het pand middenin de onderhandelingen op de ontruimingslijst werd gezet, kennelijk als extra drukmiddel. De reden voor de haast is echter onduidelijk. Men weet al jaren niet wat men met het pand moet doen (delen stonden bijna 10 jaar leeg) en ook nu ligt geen enkel concreet plan, behalve een vergeefse hoop tot verkoop. De verschillende eigenaren en de gemeente kunnen blijkbaar het grootst mogelijke geduld opbrengen als het aankomt op leegstand. Maar van Schijnheilig werd verwacht dat het collectief binnen een periode van een tiental dagen, met de aanstaande ontruiming als het mes op de keel, een gebruiksovereenkomst zou ondertekenen die geen waarborgen bood tegen speculatie.
De voormalige school aan de Passeerdersgracht heeft een geschiedenis van speculatie en verwaarlozing en is een prachtig voorbeeld van waarom het kraakverbod geen goed plan is. Door laakbaar handelen van overheidsinstanties wisten schimmige vastgoedondernemingen (o.a. via Endstra en De Vlieger) binnen korte tijd vele miljoenen te verdienen op het pand door het te kopen en weer te verkopen aan de overheid, die het vervolgens jarenlang nagenoeg leeg liet staan. De voorgeschiedenis laat zien dat anti-kraak geen wenselijk effect heeft: tot aan de kraak verbleven in het pand van zo'n drieduizend vierkante meter slechts enkele anti-krakers en het pand is steeds meer in verval geraakt. De 14e Montessorischool mocht er tijdelijk enkele noodlokalen gebruiken, maar moest er weg. Aankoop was onmogelijk vanwege de te hoge verkoopprijs.
Schijnheilig is faliekant tegen speculatie en tegen de toename van contracten waarin woningzoekenden gedwongen worden hun rechten weg te tekenen. In plaats daarvan stelt Schijnheilig voor om een alternatieve overeenkomst te sluiten, waardoor een kostbare ontruiming niet nodig is en Schijnheilig vrijwillig het pand kan verlaten op het moment dat deze ruimte weer structureel in gebruik genomen wordt conform de maatschappelijke bestemming in het bestemmingsplan. Hiermee wil Schijnheilig bijdragen aan de huidige discussie over tijdelijk ruimtegebruik, om zo de trend te keren dat in Amsterdam de ruimte steeds schaarser en duurder wordt terwijl de rechtspositie van bewoners en gebruikers steeds precairder wordt.
Toen Schijnheilig aangaf een paar werkdagen extra nodig te hebben om na te denken over de voorwaarden van de overeenkomst, zijn de onderhandelingen afgebroken door de RGD. De RGD wilde Schijnheilig niet meer ruimte geven omdat het collectief via hun advocaat een beroep heeft gedaan op de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) inzake de verkoopplannen van Passeerdersgracht 23-25. Schijnheilig heeft een WOB-verzoek gedaan om in de rechtszaal op 28 juni as. de ontruiming te kunnen aanvechten: verschillende deskundigen hebben namelijk de inschatting gemaakt dat de RGD het gebouw niet zal verkopen totdat de vastgoedmarkt weer aantrekt. Schijnheilig vindt het onbegrijpelijk dat de onderhandelingen gestaakt zijn vanwege een WOB-verzoek, een democratisch middel dat hoogstens feiten op tafel zou kunnen brengen. Ook snapt Schijnheilig niet waarom de burgemeester, die aanvankelijk een gesprek tussen de partijen leek toe te juichen, met de ontruiming de zaak onder hoge druk heeft gezet.
Inmiddels hebben meer dan 1500 muzikanten, schilders, dichters, studenten, performance artiesten, en dichters gebruik gemaakt van cultuurcentrum Schijnheilig. "1500 kunstenaars moeten straks wijken voor leegstand of een anti-kraker, dat is een frontale aanval op de toegankelijkheid van cultuur in de stad en kan niet gezien worden als duurzaam gebruik", aldus een van de betrokkenen. De ontruiming is tegen de zin van de stadsdeelraad, die Schijnheilig graag als eindgebruiker ziet, en tegen de zin van de gemeenteraad, die burgemeester van der Laan per motie heeft opgeroepen geen kraakpanden te ontruimen voor leegstand.
Schijnheilig vertrouwt op de redelijkheid van alle betrokken partijen om tot een goede oplossing te komen. Het collectief nodigt geïnteresseerden uit om mee te denken en de presentatie van de overeenkomst bij te wonen.
No comments:
Post a Comment