De publieke prijsuitreiking vindt plaats tijdens de Gentse feesten, vanavond om 19u, samen met de Prijs voor de Democratie voor Dewereldmorgen.be. Afgelopen weekend vond tijdens de jaarlijkse feesten ook al een debat plaats over de aardappelactie, met veel Belgische prominenten. Professor Ethiek Sigrid Sterckx trok daarin sterk van leer tegen de belangenverstrengeling van wetenschap, overheid en het bedrijfsleven in het veld van biotechnologie.
Sinds de aardappelactie meer dan een maand geleden veroorzaakt de FLM een enorm maatschappelijk debat in Belgie rond ggo-aardappelen en de toekomst van ons voedsel. Er was heel wat persaandacht, ook in Nederland. Toen de Katholieke Universiteit Leuven een lid van FLM ontsloeg, wakkerde dat het debat nog meer aan. Er werd een groot debat aan de UGent gehouden en tijdens de Genste feesten. Binnen de ngo-wereld is hier en daar ook wat dynamiek te zien, en politiek gezien is er een groeiende aandacht voor de vragen die FLM en anderen stellen rond de aanwezigheid van ggo's in België. Er zijn heel wat vragen rond de legitimiteit en groepssamenstelling van de Bioveligheidsraad, die adviseert over veldproefvergunningen, over de voorzorgsmaatregelen bij het proefveld, de financiële en wetenschappelijke banden tussen Ugent en BASF. Wie houdt de patenten op die ingebouwde genen van DURPH-aardappelen, zijn die wel allemaal van Ugent of WUR? Wat deden die geheimzinnige Fortuna-gentechaardappelen van BASF op dat proefveld bij Wetteren?
Naar eigen zeggen is de FLM er nog niet in geslaagd om de meerderheid van de Belgische burgers warm te maken voor haar zaak, deels omdat de mainstream pers er nogal van houdt om groepen te criminaliseren die 'radicale' vragen durven stellen, die tot de wortels van de hedendaagse problemen willen gaan. Maar er groeit een kritische minderheid, en sinds de Aardappelruil, zoals de actie ook wel wordt aangeduid, zijn heel wat meer mensen bewust geworden van de risico's van ggo's en van de gevaren van het hedendaagse agro-industriële landbouwmodel,aldus FLM. Het lijkt dan ook niet meer dan terecht dat deze beweging van direct actie tegen ggo's dit jaar de Jaap Kruithof Prijs ontvangt.
Motivatie van de jury
Jaap Kruithof was een radicale en compromisloze verdediger van de democratische waarden. De prijs Jaap Kruithof gaat dan ook naar een persoon of vereniging die een bijdrage geleverd heeft aan een vernieuwend en radicaal denken over de democratische samenleving ofwel een radicale actie gevoerd heeft om wantoestanden in onze samenleving aan te klagen.
Het is zonder meer duidelijk dat het Field Liberation Movement valt onder de laatste categorie. Zij hebben door hun geweldloze actie de totale vermarkting van de landbouw op uitmuntende wijze in vraag gesteld, en een ongezienpubliek debat opgestart.
En laat ons duidelijk zijn, mocht Jaap Kruithof nog hebben geleefd, hij zoude slappe lach hebben gekregen mocht men de actie (patatten uittrekken) als gewelddadig hebben omschreven, laat staan dat hij zich zou hebben kunnen voorstellen dat de minister-president het over 'bendevorming' zou hebben.Dat zou hij pas een vorm van geweld hebben gevonden.De verdienste van de Field Liberation Movement is dan ook dubbel:terug het debat over burgerlijkeongehoorzaamheid als actievorm nieuw leven inblazen (niet alle protest moet hip of ludiek zijn...) het debat stimuleren over de totale vermarkting door het neoliberaal systeem van het landbouw- en voedselsysteem.Jaap Kruithof was een felle bestrijder van het neoliberalisme. Welnu, heel het dominante landbouwsysteem is een van de meest pregnante uitingen van dit neoliberalisme. Voeding, wat normaal als basisbehoefte en publiek goed in handen zou moeten zijn van de democratie, is in handen van een beperkt aantal multinationals wereldwijd.
Zij monopoliseren het hele systeem: ze leveren de zaden van plantentypes die zelf geen vruchtbaar zaad meer voortbrengen zodat de boeren elk jaar nieuw zaad moeten kopen; het gaat om het promoten van monoculturele landbouw die het gebruik van kunstmeststoffen en pesticiden vereist(die de multinationals zoals Monsanto leveren als totaalpakket samen met het zaad). En op nieuw ontwikkelde landbouwrassen worden patenten genomen, zodat alles in privé eigendom terecht komt en blijft. Het gebruik van genetisch gemanipuleerde gewassen is enerzijds gewoon nog een stap verder in deze neoliberale aanpak, anderzijds introduceert het nieuwe vormen van risico's waar we helemaal geen zicht op hebben en waar terecht niet alleen pertinente vragen moeten bij gesteld worden en waarover een maatschappelijk publiek debat dringend nodig is. De jury spreekt zich door de bekroning van het Field Liberation Movement helemaal niet uit tegen wetenschappelijk onderzoek, maar wil wel waarschuwen tegen vermarkting van onderzoek, wetenschappersen universiteiten en is van mening dat het Field Liberation Movement tenminste een stem is die gehoord moet worden in het belangrijke open publieke debat over de belangrijkste vragen voor de toekomst van ons welzijn.
Het is hartverwarmend dat er terug actiegroepen zijn als het Field Liberation Movement: ze bevrijden meer dan een veld. Ze verlossen ons van een beklemmende pensée unique, tonen dat actie werkt en sociale verandering altijdgepaard gaat met strijd. Anders was Leuven nooit een Vlaamse universiteit geworden.
Eric Goeman, voorzitter Democratie 2000 en voorzitter jaarlijkse jury voor de Prijs voor de Democratie en de Prijs Jaap Kruithof (Recht voor de Jaap prijs)
Bronnen:
http://www.gentech.nl/alle_berichten/algemeen/belgische_ggo_veldbevrijders_winnen_democratieprijs DeWereldMorgen.be:
http://www.dewereldmorgen.be/blog/velorutionair/2011/06/12/wie-betaalde-de-bewaking-van-het-proefveld-in-wetteren http://www.dewereldmorgen.be/blog/velorutionair/2011/07/18/flm-wint-prijs-jaap-kruithof 
E-Mail: field.liberation@gmail.com 
Website: http://fieldliberation.wordpress.com
No comments:
Post a Comment