[1 Mei Amsterdam] Speech: Dag tegen het Werk.Video

[1 Mei Amsterdam] Speech: Dag tegen het Werk

Hieronder één van de speeches die zijn gehouden voor de aanvang van de anarchistische 1 mei demonstratie in Amsterdam, die na 200 meter lopen hard de kop in werd gedrukt. Short english summary below.

De dag van de arbeid is altijd ook de dag tegen het werk geweest. In Chicago, op 1 mei 1886, werden er demonstraties en stakingen gehouden. De dagen daarna werd het steeds onrustiger, en viel er een dode door politiegeweld. Demonstranten en stakers pikten dit niet en vochten terug, er werd zelfs een bom gegooid. 7 anarchisten en vakbondsactivisten werden vervolgens geëxecuteerd, ook al was het bewijs tegen hen flinterdun. Eén van de eisen van de stakers was het inperken van de werkdag naar 8 uur. Een eis dat de tijd die we op het werk moeten doorbrengen wordt verminderd. Het liefst hadden ze natuurlijk de baas de fabriek uitgejaagd. Het werk als zodanig afgeschaft. Maar zoals zo vaak dachten ze, je moet toch ergens beginnen. Wij herdenken hier vandaag die 7 mensen, vermoord door de staat. En we zetten de strijd voort, tegen het werk als zodanig.

Want wat ís dit voor teringzooi? Door de strijd van de generaties voor ons hebben we, vooralsnog en niet in alle omstandigheden, die 8-urige werkdag. Beter dan als we 14 uur per dag hadden moeten werken, klopt! Maar dat betekent dus dat we nog steeds 5 dagen per week, 8 uur per dag geen controle hebben over wat we met ons lichaam, met onze tijd doen. Dat betekent nog steeds dat het merendeel van onze energie, onze levenskracht en een groot deel van ons leven wordt weggegooid. De bodemloze put in gaat van het al maar méér produceren, méér troep om ons heen, en het maken van méér winst voor de baas. Geen wonder dat de werkdruk stijgt! Bovendien waren die 40 uur ooit genoeg om een heel gezin te onderhouden, nu is daar 80 voor nodig. En die goederen en diensten, die we dan met z'n allen maken, die kunnen we dan weer met z'n allen terug gaan kopen! De natte droom van het kapitalisme achterna rennen! Door een Ipod, -pad, -phone of wat dan ook te kopen. Door dat geld wat dat kost op de gezamelijke rekening te storten van een stel klootzakken-aandeelhouders en managers. Die zelf nog nooit één Ipod, -pad of phone of de machines die dat dan doen in elkaar hebben gezet.

Bovendien, zoals een kennis van me dat altijd aan mensen uitlegt: als dit hele a4-tje de geldwaarde is van het product of dienst dat jij produceert, dan is dat kleine hokje je loon. En de rest, dat noemt men 'Winst'! Natuurlijk komt er dan een punt, dat mensen die shit die ze hebben gemaakt, niet meer van de baas kunnen terugkopen. En dan zakken de winsten in elkaar. En dan heb je een zogenaamde crisis. Een crisis omdat wij zóveel hebben gemaakt, voor zó weinig loon, dat we het niet meer kunnen kopen voor een prijs dat het bedrijfsleven vindt: nah, dan maak ik er genoeg winst op. Maar wacht! De oplossing daarvoor is snel gevonden! Dan laat je mensen toch gewoon lénen? Dan moeten ze bovendien flink doorwerken om die schuld af te betalen. Dan produceren ze nog meer shit. Die dan ook weer allemaal gekocht moet worden. Waarvoor je dan weer kan gaan lenen. En nog meer moet werken, om die schuld weer af te betalen. En zo voort. Een Win-Win situatie voor staat en kapitaal!

Of toch niet? Want nu zitten we als nog in een 'crisis'. Paniek! Brand! De wereld gaat eraan!!! Behalve... als 'iedereen' inlevert. En met 'iedereen', dan bedoelen ze mij, en jij, en jij, en jij [mensen aanwijzen].. kortom wij allemaal. Niet de die bazen en aandeelhouders. Want dat zij te weinig winst maken, dat ís de crisis! Dus, inleveren maar. Tevreden zijn met minder. Want anders...! Maar ook, het is allemaal zo erg nog niet, 'de fundamenten van de economie zijn goed'. Dus ga gerust weer zovéél mogelijk kopen, en daarvoor bergen geld lenen. Maar, dat begrijp je natuurlijk wel, het is JOUW EIGEN SCHULD als dat JOU in de problemen brengt! Hard je maar harder moeten werken, of minder moeten lenen. Juist.

Maar goed. Die diefstal, die uitbuiting en dat bedrog - dat is misschien niet eens het ergste. Ok, ik maak meer dan ik krijg, swa, de wereld is kut en mensen zijn naaiers. Dat wordt me in ieder geval altijd verteld. Dus als ik bestolen wordt zit dat ook wel een beetje in de verwachting. Maar, dat wij ons hele leven lang het grootste deel van onze kracht kwijt raken, een groot deel van ons leven zien verdwijnen, omdat we worden gedwongen iets te doen waar we eigelijk helemaal geen zin in hebben. Dat is voor mij de druppel die de emmer doet overlopen. 'Maar daar kies je toch zélf voor!' klinkt dan het refrein van de liberaal 'Je kan toch ook ander werk zoeken! Of voor jezelf iets beginnen?'. Ja inderdaad, je kan ook door een ander genaaid worden. Of toezien op je eigen genaaidheid. En wat nou, vrije keuze?!

Dat de politiek uiteindelijk is gebaseerd op het geweldsmonopolie van de staat. Op het ik zet jou een pistool tegen je kop en je doet en laat wat ik zeg, of je hersenen verfraaien die muur achter je, dat is voor veel mensen wel duidelijk. Voor die liberaal bijvoorbeeld ook, daarom wil die een 'zo klein mogelijke overheid'. Maar in de economie is precíes hetzelfde aan de hand. Daar is het, jij doet en laat wat ik zeg of ik pak jouw vreten af, en dan ga je dood van de honger in plaats van door de kogel. 'Maar in Nederland hebben we zoiets als de verzorgingsstaat!', schreeuwt dan de sociaal-democraat. Klopt, vooralsnog, een beetje, en vooral ook steeds minder. Maar net zoals de staat je in de regel op het moment geen kogel door je kop duwt, maar je simpelweg vermoord in sociale zin door je op te sluiten in een hok – op dezelfde manier staat je een sociale dood te wachten als je weigert te werken. Met net genoeg geld om je lichaam in stand te houden, en een hok te betalen wat dan je 'huis' zou moeten voorstellen, kun je voor de rest helemaal niks. Uitgaan met je vrienden is te duur, bij een voetbalteam gaan is te duur, zelfs de liefde is vaak te duur omdat daar tegenwoordig de hele 'romantiek'-industrie op is gebouwd. Van valentijnsdagen, bossen rozen, flessen dure wijn, romantische avondjes in dure restaurants en romantische tripjes naar venetië of parijs. Voor de meeste mensen is er dan ook maar één ding erger dan werken, en dat is werkeloos zijn. Die staking en die reeks demonstraties, waar de dag van de arbeid haar oorsprong heeft, had dan ook nog een andere eis: terugdraaien van ontslagen, en tegen het opstellen van lijsten van vakbondsactivisten, die dan nergens meer aan het werk konden.

Wij worden vaak werkschuw tuig genoemd. We zouden zo lui als de tyfus zijn. Parasiterend op de 'hardwerkende nederlander'. Alsof die 'hardwerkende nederlander' zo hard werkt omdat ie het wilt! Die 'hardwerkende nederlander' werkt zo hard omdat ie het moet! En als het even kan om niet zo hard te werken, dan doet ie dat ook. Op de enkele workaholic na, is die harde werker óók werkschuw. Hij ziet alleen meestal geen enkele manier om onder dat werk uit te komen.

Er zijn sommigen die zeggen fuck it! Die deserteren uit het leger van de werkenden en werkelozen. Gaan met een groep van 10-20-30 mensen ergens op het platteland zitten, om daar hun eigen samenlevinkje op te bouwen. Zoveel mogelijk in hun eigen dingen te voorzien, het land te bebouwen enzovoort. Zodat ze niet meer hoeven te werken. Zijn die werkschuw? Ja! Zijn die lui? duidelijk niet! Doe het ze maar eens na.

Er zijn sommigen die doen een beetje hetzelfde, maar dan in de stad. Kraken een pand of bezetten een braakliggend terrein. Doen er alles voor om de hoeveelheid geld die ze nodig hebben zo klein mogelijk te houden Zodat ze daarvoor zo min mogelijk hoeven te werken. Zodat ze meer tijd hebben voor andere dingen. Ze knappen het pand op, bouwen iets moois, met bijeenkomsten, feesten en workshops. Zijn die werkschuw? Ja! Zijn die lui? Nee!

Er zijn sommigen die concentreren zich op het verspreiden van het idee dat het anders kan. Dat de wereld van het werk niet de enige mogelijke is. Publiceren teksten, gaan veel in gesprek met anderen. Zetten acties op, bijvoorbeeld pickets bij uitzendbureau's en demonstraties tegen het kapitalisme. Waarbij ze bewust zoveel mogelijk andere mensen proberen te betrekken. Steken hier, kortom, enorm veel energie en tijd in. Zijn die werkschuw? Ja! Zijn die lui? Nee!

En dan zijn er sommigen, die denken niet dat je anderen zomaar kan overtuigen van een idee. Of simpelweg dat de meeste mensen het al spuugzat zijn en iets anders willen. Maar niets durven te doen. Het "ík wil wel maar níemand doet iets". Zij brengen hun tijd door met het schrijven van opruiende teksten, het maken van plannen enzovoort. Hun woede te laten blijken in woord en daad. In de hoop de vonk te zijn die het kruidvat doet ontploffen, de benzine van de frustraties, verneukte dromen en desillusies van de mensen om ons heen te doen ontvlammen. Die iemanden te zijn die wél iets doen. Zijn zij werkschuw? Ja! Zijn die lui? Nee!

En de rest? Die mensen die geen manier weten om uit de shit te komen, die hardwerkende mensen? Zijn ze apathisch? Ja, op een bepaalde manier kan je dat zeker zeggen. Maar het is nou ook weer niet dat wij precies weten hoe we uit de wereld van het werk kunnen ontsnappen. De precieze stapjes die we moeten zetten om uit de teringzooi van het nu te komen. Naar een wereld waarin creatie, niet werk, vrije associatie, niet winstmaximalisatie centraal staat. We weten alleen dat willen we daarachter komen, we het gewoon moeten gaan doen. Door te proberen, zullen we het leren. Lieve mensen aan de zijkanten, die zoiets hebben van 'what the fuck is hier aan de hand?', die apathie dat verwijt ik jullie niet. Je hebt mensen die zeggen 'niets doen is geen optie', maar niets doen is altijd een optie. Misschien niet de beste, maar vaak lijkt het wel de enige. Nou, hier zie je de mogelijkheid iets te doen. Die apathie, die is heel makkelijk op te lossen. Loop mee, doe mee, organiseer mee en rebelleer mee. Want wat hier aan de hand is, dat is het proberen te zetten van één van die duizenden stappen naar dat betere leven. Wat zeg ik, naar daadwerkelijk te léven!

Want wij hebben de baas niet nodig. Wij hebben politici niet nodig. Daarom staan wij hier vandaag, daarom kúnnen wij hier vandaag staan. Daar is geen baas of politicus aan te pas gekomen. Wij laten hier vandaag zien dat het mogelijk is zonder bazen of politici te leven. Wij hebben hun zweep niet nodig! Wat wij nodig hebben is zelfbestuur en anarchie, en die creëeren we dan ook.

----
For those who don't speak dutch but do understand english, I will try to summarise.
May Day, day of labour in dutch, has always been a day against work. It has its origins in strikes and demonstrations demanding the reduction of the working day to 8 hours. To reduce the amount of our lives we waste away at work, doing what the boss tells us. Today we continue the struggle against work as such, and remember those who were killed by the state in it. Because even though 8 hours a day is a lot better then 14 hours a day, it still means 40 hours a week stolen from our lives for the profit of stockholders and managers.
In the media we are often called workshy scum. Contrasted with hard working people. But people do not work hard because they want to, but because they have to. Aside from the odd workaholic, if people have the chance to do less work they will take it with both hands. Not because we are lazy, but because we want to be able to decide what we do, how we do it, how long we do it. And also what we do with what we achieve in the process.
For those who don't speak dutch, and cant understand English, I am sorry. I should have been able to tell this in languages like greek, polish, arab and Turkish as well. But in those languages i only know how to say 'batsi, gurunia, dolophoni' to the cops, spierdalai to every boss, as-shaab yurid and then something about the downfall of the regime, and to you all, thank you, sizi seviyörum canimlar for being here.